- Historia gatunku
- Pierwotnie hodowany jako pies pociągowy – sleddog; nazwa pochodzi od plemienia Mahlemiute, żyjącego na wyżynach zachodniej Alaski; rodzime psy prawdopodobnie były krzyżowane z większymi psami osadników przybyłych w czasie "gorączki złota" aby je powiększyć, celem pozyskania psów do uciągu dużych ładunków. Badania DNA potwierdzają, iż jest to jedna ze starszych ras. Malamuty prawie nie zmieniły swojego wyglądu i charakteru.
- Budowa
- Zwarta (kompaktowa); mocny kościec.
- Głowa i czaszka. Głowa jest szeroka i mocna szczególnie w porównaniu z innymi rasami prymitywnymi, ale powinna być proporcjonalna w stosunku do tułowia. Czaszka między uszami jest szeroka, stopniowo zwężająca się w kierunku oczu. Między uszami powierzchnia czaszki umiarkowanie zaokrąglona, wysklepienie czaszki zmniejsza się w kierunku oczu, ale dochodzi aż do policzków, które pozostają płaskie. Lekko zaznaczona bruzda między oczami. Linie czaszki i kufy równoległe, z jedynie niewielkim przełomem w miejscu połączenia.
- Kufa Kufa mocna, bardzo lekko zwężająca się w kierunku nosa, głęboka. Kufa powinna być duża, ale nie za szeroka, proporcjonalna do wielkości czaszki, ze ściśle przylegającymi wargami. Wargi, obwódki oczu i nos czarne (z wyjatkiem osobników rudych), dopuszczalny jest tzw. "śnieżny nos" z pionowym cielistym prążkiem. Szczęka i żuchwa – mocne z dużymi zębami.
- Uzębienie Zgryz nożycowy.
- Oczy Brązowe, w kształcie migdała, średniej wielkości, osadzone skośnie. Preferowane są ciemne oczy. Niebieskie oczy są wadą dyskwalifikującą.
- Uszy Uszy średniej wielkości, stojące. Małżowiny mają trójkątny kształt, lekko zaokrąglone na czubkach. Osadzone są dość szeroko na brzegach czaszki. Dolna część ucha powinna łączyć się z czaszką na linii wewnętrznych kącików oczu, przez co uniesione uszy sprawiają wrażenie nieco odstających na boki. Uszy skierowane do przodu, gdy pies jest czymś zainteresowany nachylone lekko do przodu; gdy pies pracuje może uszy składać do tyłu na czaszce.
- Szyja Szyja powinna być mocna, średnio wysklepiona, umiarkowanie łukowata.
- Łopatki i kończyny przednie Łopatki średnio skośne, kończyny przednie o mocnej kości, umięśnione, proste aż do nadgarstków, które są krótkie i mocne, nieznacznie ukośne gdy patrzymy z profilu. Kończyny alaskana malamuta są silne.
- Kończyny tylne Szerokie i silnie umięśnione. Kolana umiarkowanie ukątowane, stawy skokowe mocne i szerokie, umiarkowanie ukątowane, w ruchu poruszają się w tej samej linii co kończyny przednie, nie za szeroko, ani nie za wąsko. Wilcze pazury na tylnych kończynach są nie pożądane i usuwa się je zaraz po urodzeniu.
- Tułów Klatka piersiowa powinna być mocna i głęboka, tułów mocny, zwarty, ale nie nazbyt krótki. Stopy duże, zwarte, głębokie, o mocnych poduszkach, dostosowane do pokonywania ogromnych przestrzeni po śniegu.
- Grzbiet Grzbiet powinien być prosty i lekko opadający w kierunku bioder.
- Lędźwie Lędźwie mocno umięśnione, niezbyt krótkie gdyż miałoby to negatywny wpływ na swobodę ruchu.
- Ogon Średnio wysoko osadzony "wychodzący" bezpośrednio z linii grzbietu, obficie owłosiony i sierpowato noszony nad grzbietem. Nie jest ciasno zwinięty, przełamany ani zwisający z boku tułowia czy leżący na grzbiecie.
- Szata i umaszczenie
- Szata jest gęsta, z grubym podszerstkiem, nieco bardziej szorstka i dłuższa niż u husky syberyjskiego.
- Umaszczenie występuje w odcieniach szarego i białego, sobolowo-białego, czarno-białego, wilczasto-białego, czerwono-białego albo czysto białego.
- Zdrowie i pielęgnacja
- Choroby stosunkowo często występujące u tej rasy to dysplazja stawów biodrowych, dziedziczna polineuropatia, częste u ras północnych problemy z oczami (zwłaszcza katarakta, PPM, distichiasis).
- Gęsta sierść czyni malamuty wrażliwymi na upały. Potrzebują w upalne dni więcej wody niż psy innych ras oraz możliwości schronienia się w cieniu. W czasie linienia istnieje potrzeba częstszego wyczesywania martwego włosa (podszerstka) gęstym grzebieniem. Wymaga codziennego zaspokojenia swoich dużych potrzeb ruchowych na świeżym powietrzu.
- Zachowanie i charakter
- Mają opinię przyjacielskich wobec ludzi, jednakże maszerzy często mają kłopoty z ich gotowością do bójek z innymi psami, psy te często przejawiają też tendencje do polowania. Lubią dzieci oraz są życzliwe w stosunku do obcych. Posiadają silne poczucie hierarchii w stadzie i związane z tym skłonności do prób dominacji członków rodziny. Malamuty są psami przystosowanymi do niskich temperatur i ciągłej pracy, potrzebują odpowiedniego zajęcia w postaci np. zawodów z odpowiednio ciężkim uciągiem, biegania przy rowerze lub regularnych bardzo długich spacerów. Nie znoszą samotności i bezczynności.
- Użytkowość
- Chociaż używane są jeszcze jako psy pociągowe (głównie dla rekreacji i w sportach zaprzęgowych), najczęściej malamuty utrzymywane są dzisiaj jako psy rodzinne oraz reprezentacyjne. Nie spełniają się jako psy stróżujące.
- Najlepiej jeśli pies ma okazję brać udział w psich sportach tj.: wyścigi zaprzęgów (sanie i wózki), uciągi(weight pulling), skijoring lub skijöring (pies ciągnący człowieka na nartach), canicross (bieg z psem), dogtrekking (bieg na orientację z psem), bikejoring (pies ciągnący człowieka na rowerze), zawody psów jucznych.
- Rasa ta stworzona została do ciągnięcia dużych ładunków z niewielką prędkością, dlatego też nie jest predestynowana do udziału w wyścigach. W zaprzęgu nie nadają się do biegów sprinterskich, znacznie lepiej sprawdzają się na długich dystansach. Dość licznie biorą udział w wielkich światowych wyścigach psich zaprzęgów takich jak: Iditarod, La Pirena, Alpentrail, Yukon Quest, Femundslopet, Copper Basin 300, Klondike Sled Dog Race, Finnmarkslopet, La Grande Odyssée, Nordic Open.
- Specjalnością malamutów nazywanych "lokomotywami północy" są jednak próby uciągu, czyli konkurencja wymagająca nie szybkości, lecz siły i doskonałej techniki ciągnięcia. Rekordowy uciąg jednego alaskana malamuta (pies Bering, wł. Katerina Trnena, Czechy) na zawodach na terenie Polski to 4900 kg. Zawody te organizowane są na dystansie 30 m, z wózkiem na szynach załadowanym najczęściej klocami z ołowiu.